در این مطلب به نقل از وبسایت BelnCrypto، پنج مورد از دسته بندی های محبوب حوزه دیفای را ذکر خواهیم کرد. تحولات اخیر دنیای رمز ارزها بازار این ارزها را دچار جایجایی هایی کرده است. طی سال اخیر با پیدایش پروژه های جدید در حوزه دیفای شاهد بروز تغییراتی بودیم. در همین راستا و در جهت آشنایی با رخدادهایی که در بازارهای ارزهای دیجیتال در حال روی دادن است در ادامه این مطلب از وب سایت اکو اسمارت به بررسی و معرفی دسته بندی های حوزه دیفای خواهیم پرداخت.
دسته بندی های دیفای (DEFI)
فضای امور مالی غیرمتمرکز را به پنج دسته بندی عمده تقسیم می کنند که این دسته بندی ها پروژه ها و توکن های Defi را نیز در بر می گیرد. شما می توانید برای آشنایی بیشتر با حوزه امور مالی غیرمتمرکز به مقاله حوزه DeFi چیست؟ مراجعه نمایید. این پنج دسته بندی عبارتند از صرافی های غیرمتمرکز، پلتفرم های وام دهی و وام گیری، مشتقات، استیکینگ لوریج و بیمه.
دسته بندی های حوزه دیفای
صرافی های غیرمتمرکز
صرافی غیرمتمرکز (DEX) به نوعی از صرافی ارز های دیجیتال گفته می شود که انجام معاملات همتا به همتا در بستر آن بدون نیاز به وجود یک نهاد مرکزی صورت می گیرد. این نوع صرافی ها در واقع متشکل از مجموعه ای قراردهای هوشمند هستند که قادرند بدون نیاز به یک دفتر مرکزی، به صورتی کاملا خودکار سفارش ها را ثبت کرده و مبادلات مربوط به خرید و فروش ارز دیجیتال را انجام دهند.
این صرافی های غیرمتمرکز در اصل پایه و اساس فضای امور مالی غیرمتمرکز یا اصطلاحا دیفای (DeFi) را تشکیل می دهند. دیفای اخیرا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این میان یونی سواپ (Uniswap) را می توان یکی از محبوب ترین صرافی های نوع دکس دانست که راه اندازی آن به سال 2018 بر می گردد و خدمات آن بیشتر شامل مبادله یا سواپ (Swap) می باشد.
از دیگر نمونه های مشهور حوزه دیفای می توان به سوشی سواپ (SushiSwap) توسعه داده شده روی شبکه اتریوم، ونوس (Venus) و بایننس دکس (Binance DEX) روی شبکه زنجیره هوشمند بایننس (BSC) اشاره کرد.
صرافی های غیرمتمزکز
وام دهی و وام گیری
وام گیری و وام دهی در گروه دوم دسته بندی حوزه دیفای جای می گیرد. پروژ های جدید سال اخیر به حوزه دیفای وارد شدند که کاربران رمز ارزها با استفاده از آنها می توانند اقدام به اخذ وام دارایی های دیجیتال کند و یا می توانند دارایی های دیجیتال خود را در قالب وام به دیگر کاربران ارائه دهند. از این فرایند تحت عنوان Lending یاد می کنند. لازم به ذکر است که صاحبان دارایی های دیجیتال برای انجام لندینگ، بایستی برای یک بازه زمانی مشخص دارایی های دیجیتال خود را به یک پلتفرم بسپارند؛ سپس وام گیرندگان این دارایی ها را به صورت وام دریافت کرده و سود آن را می پردازند.
در اغلب پلتفرم های وام دهی، دریافت کنندگان وام بایستی دارایی های دیگر را به عنوان وثیقه پرداخت وام ارائه دهند. بخشی از سود دریافتی از وام گیرندگان برای هزینه های عملیاتی پلتفرم در نظر گرفته شده و مابقی به وام دهنده تعلق می گیرد. بازدهی احتمالی یک سال لندینگ یک پلتفرم توسط شاخص درصد سود سالانه (APY) اندازه گیری می شود. همچنین در صرافی های غیرمتمرکز برای اینکه از وجود نقدینگی برای Swap ها اطمینان حاصل کنند از استیکینگ استفاده می شود. می توان از پلتفرم های آوه (Aave) و کامپوند (Compound) به عنوان نمونه هایی از این نوع صرافی ها نام برد.
وام دهی و وام گیری در دیفای
مشتقات
مشتقات را می توان تقریبا بخش جدیدتری از دسته بندی دیفای به شمار آورد. مشتقات در زمره قراردادهایی جای می گیرند که به لحاظ ارزشمندی به یک دارایی خاص متکی هستند. قراردادهای آتی را می توان نمونه ای از این نوع دسته بندی دانست که در آن طرفین معامله می توانند در آینده در مورد قیمت خرید یک دارایی بخصوص در یک زمان مشخص به توافق برسند.
شما می توانید با استفاده از قراردادهای آپشن بدون هیچ تعهدی این کار را انجام دهید. صاحبان دارایی های دیجیتال در فضای دیفای می توانند با استفاده از مشتقات مقادیر خاصی همچون ارزش کل قفل شده (TVL)، تورم قیمتی و یا هزینه های تراکنش در شبکه اتریوم را رصد کرده و مورد بررسی قرار دهند.
به عنوان نمونه می توان به همکاری میان اوما (UMA) و یام (Yam) اشاره کرد که قرار است در آن هزینه های تراکنش اتریوم به عنوان وثیقه ارائه شوند.
دسته بندی مشتقات
استیکینگ لوریج شده
در حال حاضر در برخی از پلتفرم های امور مالی غیرمتمرکز کاربران اجازه دارند برای استیک کردن درخواست وام بدهند. از این روش برای بالاتر بردن میزان درآمد تامین کنندگان جهت تامین دارایی های یک پلتفرم استفاده می شود. با این همه، در این روش همانند همه موقعیت های لوریج شده، کاربران ملزم به پرداخت سود هستند و بایستی وجود ریسک های احتمالی این فعالیت همچون ضرر و زیان های ناگهانی را در نظر بگیرند.
علیرغم وجود این خطرات، پلتفرم های موجود در این دسته بندی مانند نسخه دوم تازه راه اندازی شده آلفا هومورا (Alpha Homora v2) از محبوبیت زیادی برخوردار است و توانسته تنها با گذشت چهار روز از راه اندازی، میزان استیکینگ خود را به رقم 200 میلیون دلار برساند.
استیکینگ لوریج شده
بیمه
بیمه آخرین گروه از دسته بندی دیفای را به خود اختصاص داده است. فضای دیفای قابلیت بیمه شدن دارد و پروتکل کاور (Cover) معروفترین پلتفرم این بستر است. کاربران با استفاده از این پلتفرم می توانند از طریق استیکینگ اقدام به سرمایه گذاری در بیمه کنند.
با این وجود خود این موارد نیز می توانند دچار خطا شوند، به طوری که خود پروتکل کاور به تازگی درگیر یکی از این چالش ها شده بود. در این میان می توان از رقبای دیگری نیز نام برد؛ همانند Bridge Mutual و پروتکل بیمه دیفای (DeFi Insurance Protocol). مسلما این فضا برای بسیاری قابل توجه خواهد بود و اینکه چشم انداز آتی بیمه امور مالی غیرمتمرکز چه خواهد شد، سوالی است که گذر زمان جواب آن را خواهد داد.
بیمه در حوزه دیفای
جمع بندی
با اینکه از پیدایش فضای امور مالی غیر متمرکز یا اصطلاحا دیفای در حدود چند سالی می گذرد، اما این حوزه بیشترین محبوبیت خود را در سال 2020 به دست آورد. DeFi مخفف Decentralized Finance بوده و به معنی امور مالی غیرمتمرکز است. این فضا کلیه کسب و کارها و پلتفرم هایی را شامل می شود که انجام امور مالی در آنها بدون نیاز به هیچ نهاد واسطه ای انجام می گیرد
